Ni mamalia wachache wenye uwezo wa kutengeneza uti wa mgongo uliokatwa na kuponya majeraha mengine makubwa bila kovu, lakini panya mdogo kutoka Afrika anaweza kushikilia ufunguo wa mapinduzi ya matibabu.
Monica Sousa, mwanasayansi mwenye uzoefu, hakuamini kabisa kile alichokiona.
Katika chumba kidogo kulikuwa na panya ambaye wiki chache zilizopita alikuwa amepooza nusu, miguu yake ya nyuma ikiburuta nyuma yake popote alipokwenda.
Lakini sasa anatembea na hata kuruka sarakasi, licha ya kuwa amepokea tu dawa za kutuliza maumivu tangu kuumia kwake.
Hakuna mfano halisi wa hili.
Mamalia, kutoka kwa panya wadogo hadi kwa binadamu, kwa kawaida huwa hawaponi wakipata tatizo la uti wa mgongo au majeraha ya mfumo mkuu wa neva. Isipokuwa, inaonekana, kwa panya wa Kiafrika.
Katika miaka ya hivi karibuni, wanasayansi wamegundua kwamba kiumbe huyu anayepatikana katika makazi ya ukame ya nchi za Kiafrika kama Kenya, Somalia na Tanzania, ana zawadi ya ajabu ya kuzaliwa upya. Anaweza kupona majeraha makubwa kwa ngozi, moyo, figo na uti wa mgongo.
Hakuna aliyetarajia, ikiwa ni pamoja na wanasayansi wa Marekani ambao waligundua mwaka 2012 kwamba panya aina ya spiny wanaweza kurejesha maeneo makubwa ya ngozi yaliyoharibiwa.
"Sote tulishangazwa," anasema Sousa, mtaalam wa neva katika Chuo Kikuu cha Porto, Ureno, akimaanisha uwezo wa ajabu wa panya wa kurekebisha uti wa mgongo, ambao yeye na wenzake waliandika katika utafiti uliochapishwa mapema mwaka huu. Panya hao walipona baada ya kupooza ndani ya wiki chache tu.
Panya wa Kiafrika huingia katika orodha maalum ya aina spishi ambao si mamalia zinazojulikana kwa uwezo wao wa kuzalisha upya sehemu muhimu za miili yao.
Kuzaliwa upya ni aina maalum ya uponyaji ambao unachukua nafasi ya tishu zilizopotea zaidi au chini kwa kufanana, kuepuka kuwa na kovu, ili sehemu ya mwili inayohusika iweze kufanya kazi kama hapo awali.
Watafiti wengi wanasema wanyama hawa wanaweza kushikilia siri za kibaiolojia ambazo zinaweza kuleta mapinduzi katika dawa na kusababisha matibabu ya kiwewe cha kubadilisha maisha na magonjwa.
Hata hivyo, hakuna uhakika katika hilo.
Na kuwachunguza wanyama hawa kunatokeza fikira za kiadili, kwa kuwa ni lazima wanasayansi wawadhuru kimakusudi ili kujua jinsi wanavyofanya kazi.
Baada ya miongo kadhaa ya utafiti juu ya baadhi ya wanyama hawa, hatuwezi kuwa karibu sana na kutafuta njia ya kuzalisha upya sehemu muhimu za miili yetu wenyewe.
Hii ni hadithi ya jinsi tulivyogundua uwezo wa ajabu wa kuzaliwa upya wa panya wa Kiafrika - na kama inaweza kusaidia mamilioni ya watu ambao wanakabiliwa na hali mbaya.
Wanyama hawa wanaweza kuwa wagumu kuwapata, ingawa wameuzwa sana nchini Marekani.
Ripoti zilikuwa zimesambaa katika majarida ya kitaaluma ya aina ya panya wa ajabu barani Afrika ambao wakati fulani huondoa ngozi yake ghafla. Seifert alijiuliza ikiwa panya anayeweza kufanya kitu kama hicho anaweza pia kuwa na uwezo wa kuponya.
Kukutana kwake kwa mara ya kwanza na wanyama hawa ilikuwa nchini Kenya, ambapo alifanikiwa kuwanasa wachache wakati wa safari ya utafiti.
Kwa kutazama jinsi walivyopata nafuu alipotoa matundu madogo kwenye ngozi ya masikio yao katika majaribio yaliyodhibitiwa, alitambua jambo la kushangaza: Panya wa miiba wa Kiafrika wanapona majeraha hayo kwa ustadi.
Lakini, inapowezekana, watafiti ambao walijaribu panya hai wa spiny katika tafiti hizi wanasema pia wanatumaini kukuza tamaduni za seli za kutumia katika majaribio badala ya kuhusisha wanyama hai.
Wanasayansi mara nyingi huhalalisha kufanya taratibu hizo kwa misingi kwamba kazi hiyo inaweza kusababisha dawa za kulevya au matibabu mengine ambayo yanaweza kubadilisha maisha ya mamilioni ya watu.
Lakini, haijulikani wazi ikiwa hii itatokea kweli. Kwa hivyo inafaa kuzingatia ikiwa kuna mifano yoyote ambayo inaweza kuonesha jinsi utafiti wa kuzaliwa upya kwa wanyama yanaweza kuchochea maendeleo ya matibabu.
Kazi nyingi katika uwanja huu ni, ni kweli, hivi karibuni sana. Wanasayansi bado wanajaribu kuthibitisha mifumo ya seli zinazosababisha kuzaliwa upya kwa spishi mbalimbali.
Lakini tumepata maarifa muhimu.
Mabadiliko kati ya spishi huonesha dalili za kuzeeka.Chukua aina ya majongoo bahari, kwa mfano, ambayo yanaweza kurejesha matumbo yake.
Utafiti wa 2019 ulionesha kuwa asidi ya retinoic ilihusika katika mchakato huu mgumu. Pia inaonekana kusaidia kukua upya ncha zake.
Retinoids kwa uhalisia imesomwa kwa miongo kadhaa na hutumiwa katika matibabu ya hali mbalimbali za ngozi, ikiwa ni pamoja na psoriasis.
Wanasayansi wengi wanasema bado tuna mengi ya kujifunza kuhusu retinoids, hasa kwa kuzingatia jukumu lao la kuzaliwa upya kwa wanyama wengine.
Kisha kuna seli za kongosho za islet, ambazo zinashambuliwa na mfumo wa kinga wa watu wenye ugonjwa wa kisukari cha aina ya 1, na kuwazuia kutokeza kiasi kinachofaa cha insulini.
Katika kipindi cha miaka kumi au ishirini iliyopita, madaktari wamefanikiwa kupandikiza seli za islet kutoka kwa wafadhili waliokufa hadi kwa watu walio na ugonjwa wa kisukari cha aina ya 1.
Penny Hawkins, mkuu wa wanyama na sayansi katika Jumuiya ya Kifalme ya Kuzuia Ukatili kwa Wanyama, anabainisha uvamizi wa baadhi ya majaribio kwenye panya wa miiba, lakini pia uwezekano kwamba hatimaye wangeweza kubadilisha Dawa.
Mashirika ya ufadhili na taasisi za utafiti zinapaswa kutathmini kwa makini athari za kweli za utafiti huo, ili kupunguza madhara kwa wanyama, anasema.
"Wakati mwingine unaweza kuona kwamba utafiti kama huu unaendelea kwa miongo kadhaa," Hawkins anasema. "Ni swali la maadili: ni wakati gani unaamua kuwa hii haitakupeleka popote?
Kwa kukagua mioyo ya panya hao wa Afrika wenye miiba, watafiti waligundua kuwa ingawa viungo hivyo havijazaliwa upya, kovu la moyo wao lilikuwa na mishipa mikubwa iliyojaa damu, jambo ambalo si la kawaida na haliendani na kile ambacho mtu angetarajia kutoka kwa moyo wa mwanadamu baada ya kipindi kama hicho.
Panya shujaa anayenusa mabomu ya ardhini afariki akiwa na umri wa miaka minane. Hii inaonekana kuwa sehemu muhimu katika tiba ya panya.
Wanyama hao pia walionekana kuwa na afya njema baadaye, wakikimbia huku na huko na kuzunguka zunguka zuio zao kama kawaida, Bartscherer anasema.
"Swali ni kwa nini panya wa spiny wana sifa tofauti za uponyaji na kwa nini wanatengeneza mishipa mpya ya damu. Hatujui," anaongeza.
Wanasayansi wanaosoma panya wa spiny sasa wana hamu ya kugundua mifumo katika miili yao inayowaruhusu kurekebisha au kutengeneza upya tishu hizi zote tofauti kwa mafanikio.