Mahakama ya Juu kutoa uamuzi kuhusu rufaa ya Sheria ya Fedha Ijumaa

Mahakama ya Juu itatoa uamuzi wake kuhusu rufaa iliyowasilishwa na Seneta wa Busia Okiya Omtatah dhidi ya Sheria tata ya Fedha ya 2023.

Msajili wa Mahakama ya Juu Letizia Wachira alifichua hayo Jumatano kupitia mawasiliano kwa Omtatah ya tarehe 4 Septemba.

"Kumbuka kuwa uamuzi wa suala hili kupitia barua pepe mnamo Ijumaa, Septemba 8, 2023, saa 10 asubuhi mbele ya Mahakama ya Juu ya Kenya," alisema.

Omtatah na wengine watatu waliwasilisha ombi hilo katika mahakama kuu mnamo Agosti 9 wakitaka kutupilia mbali maagizo ya Mahakama ya Rufaa yaliyorejesha masharti ya Sheria ya Fedha, 2023.

Mahakama ya rufaa iliondoa zuio hilo mnamo Julai 28 ambalo lilikuwa limezuiwa na Mahakama Kuu mnamo Juni 30.

Waziri wa Hazina Njuguna Ndung'u alidai mbele ya mahakama kwamba serikali ilipoteza shilingi nusu bilioni kila siku, kufuatia kusitishwa kwa Sheria hiyo.

Majaji Mohammed Warsame, Kathurima M’Inoti na Hellen Omondi waliamua kwamba Sheria ya Fedha ina muda wa kudumu wa siku 90 ambapo mzunguko unaofuata wa bajeti ungeanzishwa.

“Hatuna shaka akilini mwetu kuwa Sheria ya Fedha na Sheria ya Matumizi ya Fedha zinategemeana. Wakati wa kwanza hutoa kwa ajili ya uzalishaji wa fedha, mwisho hutoa kwa ajili ya matumizi. Hakuwezi kuwa na matumizi ambapo mfumo wa uzalishaji wa fedha haujatolewa,” majaji walisema.

Kufuatia kuondolewa kwa kizuizi hicho, serikali ilitekeleza masharti ya Sheria ya Fedha mwezi Agosti.

Ilijumuisha kurudisha nyuma ushuru wa nyumba wa asilimia 1.5 kutoka kwa mshahara wa wafanyikazi hadi Julai 1 wakati Sheria hiyo ilipaswa kuanza kutekelezwa.

Katika rufaa yake mbele ya Mahakama ya Juu, Omtatah alisema haitawezekana kutendua uharibifu uliosababishwa na utekelezwaji wa Sheria ya Fedha mara tu watakapodhihirisha korti kwa ufanisi jinsi Wakenya walivyokabiliwa na utaratibu wa kutoza ushuru unaokiuka katiba.

Ni kwa misingi hii ambapo Omtatah na walalamishi wengine watatu waliiomba Mahakama ya Juu isitishe maagizo ya Mahakama ya Rufaa ambayo yaliweka mazingira ya kutekelezwa kwa Sheria ya Fedha.

The Supreme Court will deliver a ruling on Friday 8th, September on the application seeking to set aside the Orders by the Court of Appeal that reinstated the provisions of the Finance Act, 2023 that had been stayed by the High Court pic.twitter.com/5AvFE5Mnpw

— Okiya Omtatah Okoiti (@OkiyaOmtatah) September 6, 2023

Omtatah alidai mbele ya mahakama kuu kwamba Mahakama ya Rufaa haina mamlaka ya kuingilia maagizo ambayo Mahakama Kuu ilitoa.

"Uamuzi na maagizo ya Mahakama ya Rufani yaliyotolewa tarehe 28 Julai 2023, yatasitishwa, kusikilizwa na kuamuliwa kwa ombi lililorekebishwa na benchi ya majaji watatu katika Mahakama Kuu itakuwa zoezi la kitaaluma tu,"