Serikali kutumia Sh17.2 bilioni kulipa mkopo wa KQ

Serikali itatumia Sh17.19 bilioni kulipia deni la uhakika la Kenya Airways, Ripoti ya Ofisi ya Bajeti ya Bunge inaonyesha.

Ripoti hiyo inayotoa mchanganuo wa matumizi ya Huduma za Mfuko Mkuu wa Serikali (CFS) kwa Mwaka wa Fedha wa 2023/2024, ilisema kiasi hicho kitakuwa ongezeko la Sh2.51 bilioni mwaka uliopita.

Huduma ya deni la umma, pensheni, mishahara kwa wale wanaoshikilia afisi za kikatiba na deni la uhakika ni kati ya gharama zinazoangukia chini ya CFS.

Kifungu cha 213 cha Katiba na Kifungu cha 58 cha Menejimenti ya Fedha za Umma kinatoa masharti kwa serikali kutoa dhamana ya mikopo kwa taasisi za Serikali baada ya kuidhinishwa na Bunge.

"Kufikia Juni 2022, jumla ya deni lililodhaminiwa lilikuwa Sh136.6 bilioni, likijumuisha Sh68.1 bilioni na Sh67.3 bilioni za biashara na mikopo ya nchi mbili mtawalia, ikionyesha uwezekano mkubwa wa madeni yanayoweza kutokea," ripoti hiyo ilisema.

Ripoti hiyo pia ilibainisha kuwa mkopo uliohakikishwa wa Kenya Airways haufanyiki na unakuwa dhima ya serikali ya kitaifa ambayo ulipaji wake ni malipo ya Hazina ya Pamoja kama ilivyoainishwa katika Kifungu cha 60 cha Sheria ya USM.

Ripoti hiyo iliongeza kuwa serikali itatumia makadirio ya matumizi ya Sh22.16 bilioni katika mwaka wa kifedha wa 2024/2025 kulipa mkopo wa KQ.

Kiasi hicho kitashuka kidogo hadi Sh19.55 bilioni mwaka 2025/2026 na Sh19.55 bilioni katika kipindi cha 2026/2027.

Hasara kamili ya shirika la ndege la Kenya Airways iliongezeka zaidi ya mara mbili na kufikia rekodi ya Sh38.26 bilioni katika mwaka wa kifedha uliokamilika Desemba 2022 kutokana na kupanda kwa gharama za ufadhili baada ya serikali kuchukua jukumu la kuhudumia mojawapo ya mikopo inayotokana na thamani ya dola.

Hasara halisi iliongezeka mara 1.4 kutoka Sh15.87 bilioni zilizowekwa mwaka wa 2021 na kuchukua hasara iliyolimbikizwa ya kampuni ya kitaifa hadi Sh172.68 bilioni.

Bodi hiyo, hata hivyo, ilisema shirika la ndege liko mbioni kufikia kiwango bora mwaka huu na faida ifikapo 2024.

Mara ya mwisho shirika hilo la kitaifa kupata faida ilikuwa mwaka wa 2012 lilipofunga na mapato ya jumla ya Sh1.66 bilioni.