Makosa makubwa yaliofanywa na marefa katika historia ya soka

Baada ya refa wa Zambia kupiga kipenga cha mwisho kabla ya muda wa mechi kukamilika katika mechi kati ya Tunisia dhidi ya Mali, wakufunzi wa timu ya Tunisia waliwasilisha pingamizi baada ya mechi hiyo wakitaka kujua ni kwanini refa huyo alichukua uamuzi huo kabla ya muda wa mechi kukamilika.

Vilevile kumekuwa na malalmishi mengi kuhusu marefa kutoa maamuzi yasioendana na sheria za Fifaa.

Ni kutokana na hilo ndiposa tumeandaa baadhi ya matukio yenye utata yaliyowahusisha waamuzi katika mashindano makubwa ya soka.

Argentina - England (kombe la Dunia 1986 - Robo fainali)

Argentina na Uingereza zilimenyana kwenye uwanja wa Azteca, wakati wa Kombe la Dunia huko Mexico; wakati huo vita vya Falklands vilikuwa vimekwisha, na vita hivyo bila shaka viliingia katika mazingira ya mechi hiyo muhimu ya kandanda.

Baada ya dakika tano na sekunde 26 kuchezwa kipindi cha pili, Diego Maradona alikuwa kwenye nafasi ya kuotea, lakini kitendo kibaya cha beki aliyekuwa akimkaba kilimuwezesha kuwa usahihi na mpira ukaanguka kwenye eneo la hatari.

Nahodha wa Argentina alikwenda kutafuta mpira, akaruka pamoja na kipa Peter Shilton. Kipa aliruka akijaribu kupangua mpira kwa kutumia ngumi yake , lakini Maradona lifika na kuruka huku akiuelekeza langoni mpira wa kutumia ngumi yake na akifunga goli.

Maradona alisherehekea akimwangalia refa msaidizi ambaye hakuonesha kuwepo kwa tatizo lolote. Licha ya pingamizi kutoka kwa wachezaji wa Uingereza , refa alimuamini msaidizi wake na akaidhinisha bao hilo. Ni goli hilo la Maradona ambalo liliitwa kuwa 'The Hand of God'

England - Ujerumani (Kombe la Dunia 1966 - Fainali)

Mwamuzi wa mechi hiyo, iliyochezwa Julai 30, 1966, kwenye Uwanja maarufu wa Wembley, alikuwa Gottfried Dienst wa Uswizi, huku msaidizi wake alasiri hiyo alikuwa Tofik Bakhramov raia wa Soviet.

Wote wawili walikuwa wahusika wakuu kabisa wa uamuzi mbaya. Katika dakika ya 11 ya muda wa ziada mshambuliaji wa timu ya nyumbani Geoff Hurst alipiga shambulizi kali lililomshinda kipa Hans Tilkowski, mpira huo ukagonga mwamba wa goli na kugonga mstari wa goli bila kuingia langoni

. Hata hivyo, mwamuzi huyo ambaye hakuona vyema kitendo hicho, aliamua kushauriana na msaidizi wake kilichotokea, huku wachezaji wakiwa wamesimama kusubiri uamuzi huo. Wote wawili walikubaliana kuruhusu goli , ambalo miaka kadhaa baadaye lilikoselewa na kupewa jina la "goli la mzimu", liliipatia England uhsindi wa 3-2 .

Lilikuwa taji lao la kwanza la kombe la Dunia na la pekee . Mnamo 1995, kufuatia uchunguzi wa kina, Chuo Kikuu cha Oxford kiliripoti kwamba mpira ulikosa sentimita sita kuvuka mstari wa goli.

Brazil - Sweden (Kombe la Dunia 1978 - Awamu ya makundi )

Katika mechi ya kwanza ya timu ya Brazil dhidi ya Uswidi katika Kundi B, hali isiyo ya kawaida ilitokea: wakati timu zilipokuwa sare kwa magoli , mwamuzi wa Wales Clive Thomas alitoa mpira wa kona kwa Uswidi sekunde chache kutoka dakika za mwisho. Zico alipiga kona hiyo wakati ambapo mwamuzi huyo aliamua kupiga kipenga cha mwisho na goli lile likaingia wavuni . Uwanja haukuwa na la kusema kuona kwamba wakati filimbi ya mwisho bado inasikika, mpira uliingia langoni mwa Sweden. Sare hiyo iliiweka Brazil matatani kuanzia mwanzo wa michuano hiyo na, licha ya kushika nafasi ya pili katika Kundi la 3, nyuma ya Austria, Brazil iliondolewa katika awamu ya pili.

Ujerumani - Ufaransa (Kombe la Dunia 1982 - Nusu fainali )

Timu hizo mbili zilikuwa sawa, 1-1, ambapo, baada ya dakika 60, mlinda lango wa Ujerumani Harald Schumacher alitoka kugombania mpira na mchezaji wa Ufaransa Patrick Battiston. Walakini, katika nia yake ya kupiga mpira aliishia kugonga kichwa cha mchezaji wa huyo. Ilikuwa fauli ya wazi iliotokana na mchezo mbaya, na kumlazimisha Battiston kuondoka uwanjani kwa machela. Lakini cha kushangaza ni kwamba Mwamuzi, Mholanzi Charles Corver, sio eti hakumtoa kipa kwa kitendo hicho kibaya , bali hata hakuidhinisha fauli hiyo kwani badala yake fauli hiyo ilipigwa kuelekezwa Ufaransa. Baada ya dakika 90, timu zote zilikuwa bado sare ya bila kufungana, hivyo kwa matokeo ya 3-3 walilazimika kukata tiketi ya kutinga fainali kwa njia ya mikwaju ya penalti, ambapo Ujerumani iliibuka na ushindi wa mabao 5-4.

Korea - Uhispania (Kombe la Dunia 2002 - Robo fainali )

Wenyeji Korea Kusini walikuwa wanacheza dhidi ya Uhispania katika robo-fainali mnamo 22 Juni 2002 huko Gwangju. Alasiri hiyo, mwamuzi wa Misri Gamal El-Ghandour alikuwa na mkosi , baada ya kufuta mabao mawili ya Hispania. Baada ya kubatilisha goli la kwanza lililofungwa na Ruben Baraja kwa madai kuwa hapo awali kulikuwa na fauli ya mchezaji huyo wakati wa mchezo huo, mwamuzi huyo alifanya makosa makubwa sana katika bao la pili lililofungwa baada ya kuelewa kabisa kuwa mpira umetoka nje ya uwanja wa mchezo kabla ya kuishia wavuni. Mpira haukutoka nje ya uwanja na Uhispania, ambao walimaliza 0-0 katika muda wa kawaida, waliishia kuondolewa kwa mikwaju ya penalti. Hitilafu hizo zilizozungumzwa sana kwenye vyombo vya habari zilimfanya Rais wa Shirikisho la Soka la Uhispania, Villar, kujiuzulu katika Kamati ya Waamuzi.

England - Ujerumani (Kombe la Dunia 2010 - Raundi ya 16)

Mnamo tarehe 27 Juni 2010, mwamuzi wa Uruguay Jorge Larrionda alifanya moja ya makosa ambayo yatasalia katika historia ya Kombe la Dunia. Baada ya Ujerumani kuchukua uongozi wa 2-0 kwenye ubao wa matokeo, Uingereza iliweza kujibu haraka kwa bao la Matthew Upson. Dakika moja baada ya kipindi cha mapumziko, Frank Lampard alifanya shambulizi, mpira ukagonga mwamba wa goli na kugonga ardhini kabisa ndani ya mstari wa goli. Lakini bao halikuidhinishwa kamwe. Mwamuzi msaidizi Mauricio Espinosa, pia raia wa Uruguay, hakuinua kibendera chake na Larrionda akaendeleza mchezo. Kasi ya hatua na nafasi ya msaidizi haikumruhusu kuona kuwa mpira umeingia golini kabisa. Bila bao hilo kutolewa, Ujerumani wakiongozwa na Joachim Low walitumia fursa ya kuilaza England na kushinda mabao 4-1 ushindi ulioisaidia kutinga hatua iliofuata.

Australia vs Croatia {Kombe la Dunia 2006}

Mchezo wa kuamua nafasi ya pili ya Kundi F, Croatia dhidi ya Australia, ulishuhudia mwamuzi Muingereza Graham Poll alitoa kimakosa kadi tatu za njano kwa Mkroatia Josip Šimunić kabla ya kumtoa nje. Šimunić alionyeshwa kadi ya njano na Poll katika dakika ya 61 kwa kumfanyia madhambi Harry Kewell. [1] Katika dakika ya 90, Poll ilionyesha tena Šimunić kadi ya njano kwa kosa la kucheza, lakini hakuifuata kwa kadi nyekundu ya lazima. [2] Katika dakika ya 93, baada ya Poll kupuliza kipenga cha mwisho, Šimunić alimkaribia Poll kwa hasira na kumsukuma. Kura ya maoni ilimpa Šimunić kadi ya tatu ya njano na pia ikamwonyesha kadi nyekundu.