Kiswahili Lugha Yetu, Fahari Yetu

Suala la lugha linaendelea kuonyesha kuwa hatujapata uhuru kamili.

Ingawa tulipata uhuru wa kisiasa, bado tuko nyuma katika uhuru wa kiutamaduni na kifikra, hasa tunapoangazia nafasi ya Kiswahili katika taifa letu.

Baada ya uhuru, ilichukua zaidi ya miaka kumi kwa serikali kulitangaza Kiswahili kuwa lugha ya taifa.

Hata hivyo, hadi sasa, lugha rasmi ya serikali na bunge ni Kiingereza—lugha ya mkoloni. Kiingereza kimetawala mawasiliano rasmi na elimu, huku Kiswahili kikibaguliwa na kusukumwa pembeni.

Adhabu na Aibu kwa Kuzungumza Kiswahili

Katika shule nyingi, watoto huadhibiwa kwa kuzungumza Kiswahili. Wanakejeliwa, wanaitwa majina ya dhihaka, na kuonekana kana kwamba hawana akili timamu.

Nyumbani, baadhi ya wazazi huwafundisha watoto wao Kiingereza kwa lafudhi ya kigeni kana kwamba Kiswahili si sehemu ya maisha yao.

Lengo Sio Kupinga Kiingereza, Bali Kukuza Kiswahili

Makala haya hayalengi kupinga matumizi ya Kiingereza wala kupuuza umuhimu wake kama lugha ya kimataifa.

Bali, yanaleta hoja ya kuenzi Kiswahili kama alama ya taifa letu na chombo cha mshikamano wa kitaifa.

Lugha yoyote huheshimiwa kwa kiwango ambacho wasemaji wake huitukuza. Hatupaswi kuona aibu kuitumia Kiswahili wala kudhani lugha nyingine ni bora zaidi.

Mafundisho ya Lugha za Kigeni Bila Kiswahili

Shuleni, watoto hufundishwa lugha kama Kifaransa na Kijerumani na kuambiwa kwamba hizo ndizo lugha za “raia wa dunia.”

Matokeo yake, vijana wengi hawajivunii tena Kiswahili, wakikiona kuwa ni lugha ya watu wa tabaka la chini au ya maeneo fulani ya nchi.

Kiswahili: Dawa ya Migawanyiko ya Kitaifa

Katika kipindi hiki ambapo taifa linakumbwa na migawanyiko ya kikabila na kisiasa, Kiswahili ndicho chombo pekee kinachotuwezesha kuelewana.

Ni lugha ya pamoja katika biashara, elimu, mitaani, na vyuoni. Ukiizungumza, utaeleweka kote nchini.

Mtazamo Potofu Kuhusu Wanaozungumza Kiswahili

Kwa bahati mbaya, Kiswahili kimeachwa kwa wale wanaoonekana kama “wasiojiweza”—wasioweza kumudu shule za kifahari.

Huu ni mtazamo potofu na wa hatari. Kutunza Kiswahili ni jukumu la kila Mkenya bila kujali hadhi yake, elimu au kipato.

Sera Madhubuti Zihitajike

Ili Kiswahili kipate hadhi inayostahili, tunahitaji sera thabiti kutoka kwa viongozi wetu. Kufundisha Kiswahili hakufai kuonekana kama kizuizi cha kujifunza lugha nyingine.

Lugha si mzigo—ni daraja la maarifa. Kuzungumza Kiswahili kunaongeza thamani ya mtu na utambulisho wake.

Tulee Kizazi Kinachojivunia Kiswahili

Tuwafunze watoto wetu kuwa wazalendo wa kweli, wanaojivunia lugha, tamaduni na historia yao.

Tuwafunze kufikiri kwa uhuru, kutetea haki zao, na kulinda misingi ya taifa. Kwa kufanya hivyo, tutajenga kizazi kinachojitambua na taifa lenye mshikamano.

Hitimisho: Lugha Ni Moyo wa Taifa

Tukikipenda Kiswahili, tunajipenda sisi wenyewe. Tukikikuza, tunakuza utu wetu, mshikamano wetu, na uhuru wetu wa kweli. Lugha ni moyo wa taifa—tukililea, tunalilea taifa.

Makala ya Sairin Lugunga, mwanafunzi Chuo Kikuu Uingereza.