Rais William Ruto amewasili Washington, DC Jumatano baada ya kualikwa na Rais wa Marekani Donald Trump kushiriki katika tukio la kihistoria linalolenga kuleta utulivu wa kudumu Mashariki mwa Jamhuri ya Kidemokrasia ya Congo.
Katika Uwanja wa Jeshi la Joint Base Andrews, Ruto alipokelewa na Waziri Mkuu wa Baraza la Mawaziri Musalia Mudavadi pamoja na maafisa waandamizi wa serikali walio katika msafara wake.
Ziara hiyo imeangaziwa kama ishara ya kuongezeka kwa ushawishi wa Kenya katika diplomasia ya eneo la Maziwa Makuu, na hasa katika mwenendo wa kutafuta suluhu ya mgogoro kati ya Kinshasa na Kigali.
White House kuwa mwenyeji wa hafla ya kusaini mkataba
Kesho Alhamisi, Ruto atajiunga na Rais wa Rwanda Paul Kagame na Rais wa DRC Félix Tshisekedi katika Ikulu ya White House kwa hafla ya kusaini Mkataba wa Amani wa DRC–Rwanda.
Makubaliano hayo yamekuwa yakijadiliwa kwa miezi kadhaa kupitia usuluhishi wa faragha, mashauriano ya kiusalama na juhudi za pande nyingi zilizoongozwa na Marekani kwa ushirikiano na Kenya, Angola na washirika wengine wa Afrika.
Wataalamu wanasema mkataba huo ni hatua inayotoa matumaini zaidi kuliko majaribio mengi ya awali ambayo yamekwama kutokana na ukosefu wa imani, ucheleweshaji wa utekelezaji na kuingiliwa kisiasa na makundi ya ndani.
Diplomasia ya miezi kadhaa yatengeneza msingi
Kwa miezi iliyopita, maafisa wa Marekani, Kenya, Rwanda na DRC wamekuwa wakishiriki mikutano ya faragha iliyolenga kuziba pengo la kutoaminiana.
Kenya imekuwa ikisisitiza mbinu ya mazungumzo yanayolenga kupunguza mivutano ya kijeshi na kuweka misingi ya ushirikiano wa kiuchumi na kiusalama.
Wataalamu wa usalama wanasema msimamo wa Kenya umechangia kupunguza ukali wa msimamo wa pande mbili hizo.
Nafasi ya Kenya yaongezeka katika usalama wa eneo
Uwepo wa Ruto katika hafla ya kusaini ni hatua inayothibitisha nafasi ya Kenya kama mshirika anayeheshimika katika kutafuta suluhu za kudumu za usalama wa eneo.
Ruto, ambaye ni mwenyekiti wa sasa wa Jumuiya ya Afrika Mashariki (EAC), amekuwa akitoa wito wa mazungumzo na maridhiano kama njia ya msingi ya kusitisha mapigano.
Serikali ya Kenya imejihusisha katika juhudi kadhaa za kuleta utulivu Mashariki mwa DRC, ikiwemo usaidizi wa vikosi maalum, usimamizi wa mazungumzo ya kisiasa na kuratibu misaada ya kibinadamu.
Ruto: Mkataba huu ni “mgeuko muhimu”
Kabla ya kuondoka Nairobi, Ruto alisema msaada wa Kenya kwa juhudi za amani za DRC unatokana na wajibu wa kikanda na kimataifa.
Alisema makubaliano hayo ni “mgeuko muhimu unaoweza kufungua sura mpya ya utulivu, usalama na ustawi kwa mamilioni ya watu walioteseka kwa muda mrefu.”
Ruto alisema kinachohitajika sasa ni dhamira thabiti ya kutekeleza kila kipengele cha makubaliano ili kuhakikisha matokeo yanayoonekana kwa wananchi.
Vipengele muhimu vinavyotarajiwa katika makubaliano
Makubaliano ya amani yanatarajiwa kujumuisha hatua kadhaa muhimu:
Rwanda na DRC wataanza uondoaji wa vikosi katika maeneo ya mpakani, hatua itakayofanyika kwa awamu chini ya uangalizi wa chombo cha pamoja cha kuthibitisha utekelezaji.
Makundi kadhaa ya waasi, kwa ushirikiano na Burundi na Uganda, yatapitia mchakato wa kujisalimisha, kupokonywa silaha na kuunganishwa upya katika jamii.
Njia muhimu za biashara zitafunguliwa ili kurahisisha uchukuzi wa bidhaa, kukuza uchumi wa mipakani na kupunguza mashindano ya kijeshi kwenye korido hizo.
Mashirika ya misaada yatapewa nafasi ya kufika katika maeneo yaliyoathirika bila vikwazo vya kijeshi.
Marekani yajipa nafasi kama msuluhishi mkuu
Kwa kuandaa hafla hiyo katika White House, Marekani inalenga kuimarisha nafasi yake kama mshirika muhimu wa utatuzi wa migogoro Afrika.
Viongozi wa Marekani wamesema wanataka kuhakikisha hatua zinazopatikana hazianguki kama ilivyotokea katika majaribio ya awali.
Hatua inayofuata baada ya kusaini
Baada ya makubaliano kusainiwa, juhudi zitahamia hatua ya utekelezaji—sehemu ambayo mara nyingi imekuwa changamoto katika makubaliano ya DRC.
Kenya inatarajiwa kuongoza baadhi ya tathmini za usimamizi wa mchakato huo, huku Marekani na Umoja wa Afrika zikiahidi vikao vya mara kwa mara vya ufuatiliaji.
Safari ya Ruto Washington inaiweka Kenya katikati ya juhudi za kimataifa za kuleta utulivu wa kudumu Mashariki mwa DRC.
Makubaliano ya amani yakitekelezwa kikamilifu, yanaweza kuleta mabadiliko makubwa katika usalama, biashara na mahusiano ya kisiasa katika eneo la Maziwa Makuu.
© Radio Jambo 2024. All rights reserved