• Mengich alikuwa akizungumza wakati wa mahojiano katika runinga ya Citizen.
• Hata hivyo, alibainisha kuwa wale wahitimu ambao kwa sasa wanapata kiasi tofauti hawataathiriwa na mabadiliko ya sasa.
• Mengich alisema SRC ilitoa ushauri kwa mujibu wa mamlaka yake ya kikatiba.
Mwenyekiti wa Tume ya Mishahara na Marupurupu (SRC) Lynn Mengich ameeleza sababu ya ushauri kuwalipa madaktari wanagenzi posho ya Sh70,000.
Mengich Jumanne alisema ushauri wa tume kwamba takwimu hiyo irekebishwe kutoka Sh206,000 hadi Sh70,000 ya awali ilizingatia kanuni za kumudu, uendelevu, haki na usawa.
"Kuna sababu mbili ambazo tumeziangalia. Ya kwanza ni uwezo wa kumudu gharama na uendelevu wa kifedha; je, nchi inaweza kuendelea kulipa zaidi ya kiasi hicho?" yeye vinavyotokana.
Mengich alikuwa akizungumza wakati wa mahojiano katika runinga ya Citizen.
Hata hivyo, alibainisha kuwa wale wahitimu ambao kwa sasa wanapata kiasi tofauti hawataathiriwa na mabadiliko ya sasa.
Mengich alisema SRC ilitoa ushauri kwa mujibu wa mamlaka yake ya kikatiba.
Alisema katiba inaipa tume mamlaka ya kushauri kuhusu malipo katika pesa zozote zinazolipwa kutoka kwa fedha za umma.
"Kanuni ya kwanza ni kwamba muswada wa mishahara lazima uwe endelevu wa kifedha, kwa hivyo tunafungwa na hilo," Mengich alisema.
“Kwa hiyo wakati mazingira ya nchi yanapozungumza kuwa huwezi kumudu basi tutakuwa tunaachana na majukumu yetu kwa kushauri chochote tofauti,” aliongeza.
Kwa mujibu wa Mengich, kumekuwa na ongezeko la idadi ya wahitimu na wataalamu wa afya wanaohitimu kutoka vyuo mbalimbali na vyuo vikuu kwa miaka mingi.
Kwa kuongezeka kwa idadi na kuzingatia uendelevu wa siku zijazo, haiwezekani kifedha kuendelea kuwalipa mishahara ya juu.
Mengich alisisitiza kanuni za haki na usawa, akisema kwamba mwanafunzi anayelipwa zaidi serikalini kwa sasa anapokea sh25,000.
"Huwezi kuchukua wahitimu na kuwapa kundi lingine mshahara kwa sababu Sh206,000 ni malipo ya kiingilio cha daktari ambaye amemaliza kazi yake. Ukweli kwamba ilitokea huko nyuma haifanyi kuwa sawa," alisema.
Mwenyekiti huyo alisisitiza kwamba kinachoendelea sio kupunguzwa kwani walioathiriwa ni wahitimu ambao wamehitimu kutoka chuo kikuu kwa hivyo hawapati pesa yoyote.
"Jambo la kwanza ni kufafanua kuwa hakuna kupunguzwa kwa sababu huwezi kupunguza kile ambacho huna," alisema.
"Tulichoweka ni stipend mpya kwa wahitimu ambao wanatumwa tu kwa hiyo suala la kupunguza sio sahihi kwa sababu unapunguza tu kile ulicho nacho," alifafanua.
Kaimu DG wa Afya Patrick Amoth wiki jana alisema tofauti na miaka 10 iliyopita wakati Chuo Kikuu cha Nairobi pekee ndicho kilikuwa taasisi pekee ya matibabu inayotoa wahitimu 90 hadi 100 kwa mwaka, kwa sasa kuna taasisi 12 za mafunzo ya matibabu leo.
Alibainisha kuwa taasisi hizi kwa sasa zinakaribia wahitimu 1,000 zaidi kutokana na programu ya moduli ya II.
Licha ya idadi kubwa, rasilimali zilizotengwa kwa wizara bado zile zile, Amoth alisema.
"Rasilimali zilizotengwa kwa wizara hazijaendana na kuongezeka kwa idadi ya wahitimu wanaotoka katika taasisi za mafunzo na kuongezeka kwa ghafla kwa wahitimu kutoka shule hizi za matibabu ni kwa sababu ya programu ya moduli ya pili," Amoth alisema.
Mwenyekiti wa Muungano wa Madaktari, Wafamasia na Madaktari wa Meno nchini Kenya Abi Mwachi ameshikilia kuwa lazima serikali iheshimu Mkataba wa Makubaliano ya Pamoja wa 2017-21 kwa jumla.
Alisema kutolewa kwa Sh2.4 bilioni na serikali kunalenga kuimarisha kile alichokitaja kuwa kupunguzwa kwa mishahara kinyume cha sheria kwa madaktari wadogo.